წმინდა ანგელოზის ციხე-სიმაგრე -
Castel Sant'Angelo რომის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ისტორიული ძეგლი. თავდაპირველად აკლდამას წარმოადგენდა, შემდეგ ციხე-სიმაგრე იყო, პაპის რეზიდენცია და მისი ქონების სანახი, ასევე ციხე, დღეს კი მუზეუმია.
იმპერატორი ადრიანე
იმპერატორმა ადრიანემ(
Publius Aelius Traianus
Hadrianus
, 76-138) მისი შენება ახ.წ. 135 წელს დაიწყო, როგორც თავისი გვარეულობის მავზოლეუმისა. მშენებლობა 139 წელს დაასრულა ადრიანეს მემკვიდრე ანტონინუს პიუსმა(
Titus Aurelius Fulvus Boionius
Arrius Antoninus Pius
, 138-161). მავზოლეუმს ოთხკუთხა საფუძველი ჰქონდა(გვერდის სიგრძე 84 მ), რომელზეც ცილინდრის ფორმის შენობა იდგა(დიამეტრი -64 მ, სიმაღლე დაახლ. 20 მ). მავზოლეუმი გორაკს მოგაგონებდათ, რომლის წვერზე ქანდაკება იდგა – იმპერატორი, რომელიც მართავდა ოთხცხენშებმულ ეტლს.
იმპერატორი ანტონინუს პიუსი
მავზოლეუმში სპეციალური ჭურჭლით ათავსებდნენ რომის იმპერატორთა ფერფლს ადრიანედან დაწყებული სეპტიმიუს სევერუსის(
Lucius Septimius Severus, 193-211) ჩათვლით. ამის შემდეგ ეს შენობა ავრელიანეს კედლის კომპლექსში ჩართეს, რომელიც ქალაქ რომს გარედან ერტყა და იყენებდნენ სამხედრო და სტრატეგიული მიზნებისთვის. გადმოცემის მიხედვით 590 წელს, რომში გავრცელებული საშინელი ეპიდემიის დროს, პაპმა გრიგორიუს I დიდმა(
Gregorius PP. I
, 590-604) ამ ციხე-სიმაგრის თავზე მთავარანგელეოზი მიქაელი დაინახა, რომელმაც მახვილი ქარქაშში ჩააგო, რაც მიუთითებდა უბედურების დასრულებაზე.
გრეგორიუს I
სწორედ აქედან წარმოდგა შენობის სახელწოდება – წმინდა ანგელოზის ციხე-სიმაგრე. შუა საუკუნეებში წმინდა ანგელოზის ციხე-სიმაგრე ვატიკანის პასეტოს – ანუ გამაგრებულ შესასვლელს, დერეფანს შეუერთდა. რომის პაპებმა ეს ადგილი ნამდვილ სამხედრო სიმაგრეების კომპლექსად აქციეს. პაპი კლიმენტი VII(
Clemens PP. VI, Giulio de
Medici, 1523-1534) წმინდა ანგელოზის ციხე-სიმაგრეში იყო გამაგრებული, როდესაც კარლოს V-ის(
Carolus V, 1500-1558) ჯარები რომში შეიჭრნენ(1527).
ალყაშემორტყმულ ციხეში პაპთან ერთად იმყოფებოდა ბენვენუტო ჩელინი(
Benvenuto Cellini, 1500-1571), მოქანდაკე, მხატვარი, მუსიკოსი, მეომარი და ცნობილი მემუარების ავტორი, რომელმაც დიდი როლი შეასრულა რომის დაცვაში. რამდენიმე წლის შემდეგ, იგი წმინდა ანგელოზის ციხე-სიმაგრეში იყო დაპატიმრებული, მაგრამ მან აქამდე შეუძლებელი შეძლო – საკნიდან გაიქცა. ციხის მთელი ისტორიის განმავლობაში, იგი ერთადერთი ადამიანი აღმოჩნდა, ვინც ამის გაკეთება მოახერხა.
წმინდა ანგელოზის ციხე-სიმაგრეში სხვადასხვა ეპოქის ოთახებს, დარბაზებსა და ქანდაკებებს შეხვდებით. აქ არის ადრიანეს დროინდელი გალერეა იმპერატორთა აკლდამებით, პაპ ალექსანდრე VI-ს(
Alexander PP. VI, როდრიგო ბორჯია, 1431-1503) შიდა ეზო, კლიმენტი VII-სა და კლიმენტი VIII-ს(
Clemens PP. VIII, Ippolito
Aldobrandini,
1592-1605) სასტუმრო დარბაზი, პავლე III-სა(
Paulus PP II, Alessandro
Farnese, 1534-1549) და პავლე IV-ს(
Paulus PP. IV, Giovanni Pietro
Caraf(f)a, 1555-1559) ოთახები. აქ არის ციხეც, ბიბლიოთეკაც, საიდუმლო არქივი და განძეულის ოთახი. ციხე-სიმაგრის ტერასიდან, სადაც ანგელოზის ძეგლი დგას, რომის შესანიშნავი ხედი იშლება.
ნიკა ხოფერია